ARS VARSOVIAE…! – RAJZY PO STOLICY

POCZTOWKA_rajzy_final

Tematyka rajz:

29.06  PRAGA-PÓŁNOC  Nasz Montmartre

Praga-Północ – najlepiej zachowana część Warszawy, można powiedzieć, że „jedyna prawdziwa”. Czy tylko na tym polega jej fenomen? Każdy zna jakąś historię lub anegdotę z nią związaną, od kilkunastu lat interesują się nią  artyści, którzy założyli tu liczne pracownie. Dlatego Praga nazywana jest polskim Montmartrem. Kto i co tworzy ten oryginalny klimat? Zapraszamy do uczestnictwa w realu i w przenośni w artystycznym życiu Pragi.

Start: ul. Ząbkowska, Plac Konesera 2

30.06  ŚRÓDMIEŚCIE  Jak daleko do szwajcarskiej doliny?

Czy wielkiej sztuki należy szukać tylko na Starym Mieście i Krakowskim Przedmieściu? Oczywiście – nie! W okolicach dzisiejszego Parku Ujazdowskiego znajdował się największy w Warszawie gmach koncertowy – XIX-wieczny Salon Wielkiej Alei. Grywali tu Edward i Jan Straussowie, Ignacy Paderewski i Tadeusz Sygietyński. Występowali uwielbiani przez publiczność magicy i połykacze ognia, popularnością cieszyli się wróżbici. A Park Ujazdowski będzie przyczynkiem do rozmowy o artyście, który zrobił oszałamiającą karierę światową, a jednocześnie nigdy nie zapomniał o Polsce…

Start: skrzyżowanie ul. Pięknej i Al. Ujazdowskich

6.07  WESOŁA  Sacrum, profanum i…?

Wasilij Kandinskij pisał: „Dzieło sztuki jest zawsze dzieckiem swego czasu, często kolebką naszych uczuć.” Wyprawa do jeszcze niedawno podwarszawskiej miejscowości da nam możliwość spotkania z unikatową w skali światowej twórczością Jerzego Nowosielskiego. Wraz z Martą Tarnawską, malarką, pracownikiem Zamku Królewskiego, zastanowimy się, czy sztuka XX wieku, oprócz nowoczesnych środków wyrazu, może wnieść wartości duchowe do sztuki sakralnej?

Start: kościół Opaczności Bożej, ul. Piotra Skargi 2

13.07  PRAGA-POŁUDNIE  Wersal Warszawy

Ulica Francuska i jej przecznice nie bez przyczyny nazywane są „Wersalem Warszawy” (a jest tutaj i ulica Wersalska!). Dzielnica pełna jest bowiem historycznych zagadek. Podobno kiedyś znajdowała się po lewej stronie Wisły (!) i rósł tutaj królewski dąb Sasów. Jednakże Saska Kępa to przede wszystkim ulubione miejsce pisarzy, piosenkarzy, malarzy i architektów. Mieszkali tutaj Cybis, Osiecka, Fitelberg i wielu innych. Pod fachowym okiem varsavianisty obejrzymy nie tylko perełki modernizmu, ale także polskiego stylu narodowego.

Start: rondo Waszyngtona, róg ul. Francuskiej

14.07  WOLA  „Jest w duszy polskiej ukryty zakątek…”

Stare Powązki – miejsce ostatniego spoczynku wielu znanych Polaków, ale także zbiór wybitnych dzieł sztuki rzeźbiarskiej. Będziemy meandrować wśród grobowców malarzy, rzeźbiarzy i architektów. W towarzystwie specjalisty – artysty rzeźbiarza Michała Banaszka – przyjrzymy się modom i epokom, w których powstawały ich dzieła.

Start: ul. Powązkowska, brama św. Honoraty

20.07  ŻOLIBORZ  Piękny Brzeg – inspiracje!

Dzielnica bliska nie tylko politykom, ale i wielu twórcom. Opowiemy, jak w czasach PRL żoliborscy artyści sprytnie radzili sobie z cenzurą. Odpowiemy na pytania: w jaki sposób plac Wilsona przyczynił się do rozsławienia polskiej muzyki ludowej? Dlaczego Stefana Żeromskiego okrzyknięto skandalistą dwudziestolecia? A nawet ”na żywo” usłyszymy głosy z przeszłości…

Start: pl. Wilsona, brama Parku im. Żeromskiego

21.07  TARGÓWEK  Miłość, szmaragd i krokodyl, czyli biżuteria na Targówku.

Wędrując ulicami dzielnicy namawiani będziemy do kupna „starych” bibelotów i biżuterii. Nazwy ulic pochodzące od szlachetnych kamieni, anegdoty związane z postaciami literackimi i historycznymi kojarzącymi się z tymi miejscami – będą dla nas pretekstem do poznania sztuki jubilerskiej dawnych epok. Odwiedzimy ponadto cmentarz żydowski. Zgłębiając tajemnicze znaki na macewach poznamy szczegóły życia niezwykłych ludzi, którzy na nim spoczywają.

Start: ul. św. Wincentego 15, brama cmentarza żydowskiego

27.07  WILANÓW  Jak Agostino Locci pałac budował…

Nie ma piękniejszego zakątka niż Wilanów. Można go śmiało nazwać perłą baroku i klasycyzmu. Stanowi symbol potęgi króla i Rzeczpospolitej, a jednocześnie był świadkiem najosobliwszych w świecie zdarzeń miłosnych… Ale pałac to nie jedyne fascynujące miejsce w Wilanowie. Poprowadzimy Państwa, wraz z prawdziwym Sarmatą (!), wokół okolicznych budynków, wyjaśniając ich funkcje, odkrywając związane z nimi tajemnice. Dowiecie się, skąd  w Wilanowie styl mauretański, nauczycie się najprostszych zasad heraldyki stosowanej, a może nawet zobaczycie kość mamuta!?

Start: ul. St. K. Potockiego 10/16, brama Muzeum Pałacu Króla Jana III

28.07  MOKOTÓW  Maurowie i Górale

Maurowie i Górale? W Warszawie? Dokładnie tak! Do tego historia pewnego hrabiego…  szalonej miłości… wybitnego przemysłowca… i pomysłowej architektury… Wędrując po Mokotowie zobaczymy wybitne dzieło Zofii Stryjeńskiej oraz perłę architektoniczną funkcjonalizmu. Rozwiążemy zagadkę, w jaki sposób Mokotów jest związany z Matejką i dlaczego akurat tutaj stanął pomnik krakowskiego malarza.

Start: róg ulic Puławskiej i Belgijskiej

4.08  WAWER  „ A ja tobie bajki opowiadam…”

Anin to jedno z najciekawszych osiedli Wawra. Mnóstwo tu tropów literackich. Jego mieszkańcami byli Gałczyński i Tuwim, wakacje chętnie tu spędzał ksiądz Twardowski. W ich twórczości nietrudno znaleźć inspiracje klimatem uroczych uliczek i pięknych, drewnianych „świdermajerów”.  Anin kryje również sensację mrożącą krew w żyłach – to  miejsce tajemniczej, do dziś niewyjaśnionej zbrodni…

Start: ul. Trawiasta 10

10.08  REMBERTÓW  Snycerze, zecerzy, sztukatorzy

Spacerując ulicami nazwanymi na cześć majstrów nietypowych artystycznych dyscyplin, dowiemy się, w czym specjalizowali się przedstawiciele dziwnych i tajemniczych rzemiosł. Poznamy tajniki ich fachu oraz odnajdziemy ślady ich działalności na budynkach rembertowskich ulic. Dowiemy się również, jacy artyści wnieśli największy wkład w rozwój dzielnicy.

Start: róg ul. Sztukatorskiej i al. Chruściela „Montera”

11.08  BEMOWO  „Już ta rana się blizny bielą nie pokryje”

Przybliżymy atmosferę wczesnych lat powojennych utrwaloną w ówczesnej literaturze. Będzie ona przewodnikiem po znakomicie zachowanym Forcie Bema. Umocnienia będą dobrym punktem wyjścia do rozmowy o architekturze militarnej Twierdzy Warszawa. Jaką pełniła ona rolę i czy kiedykolwiek została wykorzystana zgodnie z przeznaczeniem? Wyjaśnimy, co ma wspólnego Bemowo z Bemem, ale także i z pewnym węgierskim poetą. A na koniec jedna z ciekawostek architektonicznych Warszawy – Jelonki. Zbudowane na początku lat pięćdziesiątych dla budowniczych PKiN, dziś – mekka kultury alternatywnej.

Start: róg ulic Pirenejskiej i Żołnierzy Wyklętych, pomnik Żołnierzy Wyklętych

17.08  WŁOCHY  Wszystkie drogi prowadzą do…

Miasto-ogród, czyli warszawskie Włochy! Jeden z prezydentów stolicy zainicjował budowę osiedli otoczonych zielenią – i tak Włochy stały się jedną z najbardziej zielonych dzielnic. Gatunki drzew, które tu spotkamy, są unikatowe i egzotyczne. Kto wpadł na taki pomysł? Dlaczego przedsiębiorczy Holendrzy zakochali się we Włochach i w nich zamieszkali? Postaramy się odpowiedzieć na te pytania i odkryć pochodzenie nazwy dzielnicy. Poznamy hipotezy i dowody, wskazujące na rolę włoskich artystów w procesie jej powstawania.

Start: ul. Chrościckiego 2, wejście główne do Biblioteki Publicznej

18 sierpnia  OCHOTA  …pomnik trwalszy niż ze spiżu…

Kolonia Lubeckiego to kawał dobrej, dawnej architektury. Poczujemy się jak w przedwojennym filmie… Zachwyci nas Pomnik Lotnika, uznawany przez wielu za najpiękniejsze dzieło sztuki rzeźbiarskiej w Warszawie. Poznamy życie i dokonania tej, która zostawiła Polsce „pomnik trwalszy niż ze spiżu”. Ale Ochota kojarzy się także z tragedią II wojny. Z miejscem walki i śmierci bohaterów małego sabotażu i ich nieco starszych kolegów – „kolumbów”. Porozmawiamy o bohaterach „Kamieni na szaniec” i „Kolumbowie. Rocznik 20”. Przypomnimy fragmenty listów, pamiętników i wierszy.

Start: ul. Wawelska 15, wejście do Instytutu Marii Skłodowskiej–Curie

24.08  BIAŁOŁĘKA  ,,Są to cacka, jakich Warszawa jeszcze nie widziała…”.

Białołęka – jedna z najstarszych opisanych w źródłach posiadłości podwarszawskich. Stoczono tu wiele bitew i potyczek zmieniających losy kraju. Oprócz tego jednak miejsce to było inspiracją dla rozwoju rodzimej, nadwiślańskiej kultury, na przykład Bolesław Prus zachwycał się perłami architektury powstałymi na ,,Białej Łące”. Dowiemy się, w jakich dziedzinach przodowali dawniej artyści związani z tą częścią Warszawy, a w jakich wyróżnia się i osiąga sukcesy ich najmłodsze pokolenie.

Start: ul. Mehoffera 4,  kościół św. Jakuba

25.08  URSYNÓW  Rozkosz pana Ursyn-N.

Czy jeśli nagle ożyłby Jan Ursyn Niemcewicz, to zdziwiłby się, jak wygląda jego Ursinów? Wycieczka jest okazją, by się tego dowiedzieć. Odwiedzimy chyba najbardziej uroczy zakątek dzielnicy. Dowiemy się, dlaczego ulica Przy Bażantarni właśnie tak się nazywa, kim był Władysław z Gielniowa i za co aniołowie porwali go do nieba…  Zdradzimy, co rosyjski cesarz ma wspólnego z Aleją Kasztanową. Będziemy bawić się zapożyczeniami kulturowymi i architektonicznymi, które można znaleźć na Ursynowie. W końcu opowiemy o pewnym obieżyświacie, który 500 lat temu wyruszył w podróż właśnie z tego miejsca. I zdradzimy, dokąd go ona zaprowadziła…

Start: róg al. KEN i ul. Przy Bażantarni

1.09  BIELANY  Larum grają…

Rejon ten jest związany zarówno z tradycją ludyczną, jak i z dostojnym barokiem sakralnym. Kościół pokamedulski i rozmieszczone wokół niego eremy kryją tajemnice zaklęte w stare herby i zdobiące go rzeźby. Teren od wieków związany był z wybitnymi twórcami. Tymi ludowymi i tymi z kart podręczników. Tutaj spoczywa Stanisław Staszic, tutaj, wedle legendy, pochowano serce nieszczęśliwego Michała Korybut-Wiśniowieckiego. Ale najbardziej rozsławił Bielany Henryk Sienkiewicz, czyniąc Michała Wołodyjowskiego braciszkiem miejscowego zakonu.

Start: róg ulic Marymonckiej i Dewajtis

7 września  URSUS  Postindustrialna utopia?

Dla większości Ursus – to słynne ciągniki. I może słusznie. Zakłady Mechaniczne Ursus to swego czasu jedna z największych fabryk Warszawy, zatrudniająca 20 tysięcy ludzi i produkująca rocznie 60 tysięcy traktorów. Fabryka miała również korzenie militarne, produkowano w niej przed wojną słynne motocykle Sokół. Tymczasem historia miejsca sięga końca XIX wieku, gdy założono przy ulicy Siennej w Warszawie „Przemysłowe Towarzystwo Udziałowe”, produkujące armaturę. Jego kapitałem założycielskim był posag siedmiu panien – córek fundatorów. I tak zaczyna się niezwykła historia o marzeniach i nowoczesności… Spacer będzie gawędą o ideach modernistycznej utopii, snach o lepszym świecie i o tym, co z nich zostało

Start: Plac Czerwca 1976 roku, pomnik Robotników Czerwca 1976

15.09  BULWAR JANA KARSKIEGO  Cyd – jeszcze nie premiera 

Wieczorne przedstawienie plenerowe z udziałem tancerzy, improwizacja na temat domniemanej premiery Cyda Pierre’a Corneille’a na dworze Wazów (1662) – w przekładzie Jana Andrzeja Morsztyna – i nie tylko…Start: Bulwar Jana Karskiego, vis-à-vis Zamku Królewskiego  =   o 20:00  !!

Projekt powstał dzięki wsparciu Miasta Stołecznego Warszawy